Diety Odchudzające

Wszystko na temat istniejących diet

Dieta Paleo

Dieta Paleo – powrót do natury 

Jedz jak jaskiniowiec i chudnij. Tak brzmi slogan reklamowy jednej z najpopularniejszych ostatnio diet , jest nią dieta Paleo. Zakłada ona, że jeśli będziemy jeść tak, jak czynili to nasi odlegli przodkowie, znormalizujemy zaburzenia odżywiania, które czynią nas otyłymi i podatnymi na choroby: nowotwory, cukrzycę, choroby serca. Znana jest również jako dieta jaskiniowa lub z Epoki Kamiennej, opiera się na bogactwie białka, błonnika i zdrowych tłuszczów. Produkty, które obecnie jemy w nadmiarze, są wykluczone z tej diety, a aby chudnąć, nie trzeba redukować ilości kalorii.

Rozwój ludzkości trwa 2 mln lat i przez prawie cały ten czas nasi przodkowie jedli naturalny pokarm – dzikie owoce i warzywa, jajka, orzechy, ryby i upolowane mięso. To właśnie jedząc te produkty wyewoluowaliśmy. Natomiast gdy zaczęliśmy spożywać jedzenie mniej naturalne, pojawiła się otyłość.

Ludzie z epoki Paleolitu byli na diecie, w której olbrzymią rolę odgrywało mięso zwierząt i choć obecnie zaleca się ograniczać mięso w jadłospisie (szczególnie mięso czerwone ze względu na jego dużą zawartość tłuszczu), nasi przodkowie rekompensowali sobie duże spożycie mięsa i tłuszczu codziennym ruchem i wysiłkiem fizycznym. Stosowali tę dietę przez bardzo długi czas, ponad dwa miliony lat, czyli czas wystarczający do tego, aby gatunek wyewoluował w zgodzie z potrzebami organizmu.

Zwolennicy diety Paleo utrzymują, że pomaga ona w zachowaniu prawidłowej wagi, czyni nas silnymi i pełnymi energii. Badania przeprowadzane w dziedzinie biologii, biochemii, okulistyki, dermatologii oraz wielu innych dziedzin wskazują na to, że nasza współczesna dieta oparta na produktach przetworzonych, tłuszczach trans i cukrze jest przyczyną wielu chorób. Wśród nich należy wymienić otyłość, nowotwory, cukrzycę, choroby serca, chorobę Parkinsona, Alzheimera, depresję i bezpłodność.

Dieta Paleo jest dietą, która została pomyślana tak, aby dostarczyć organizmowi wszystko to, czego ten potrzebuje z ewolucyjnego punktu widzenia. Innymi słowy, jest najlepszą dietą, jeśli chce się odżywiać w zgodzie z potrzebami ciała i celem jego istnienia. Dieta Paleo opiera się na zrozumieniu działania ludzkiej genetyki i ma za zadanie dostarczyć Ci wszystko czego potrzebujesz za pośrednictwem żywności. Dlatego też dobrze jest uświadomić sobie, jak zmieniła się nasza dieta od czasów naszego początku.

W obecnych czasach wprowadziliśmy do naszej diety produkty mleczne, zboża i warzywa strączkowe. Pojawiły się one zaledwie około 10000 lat temu, tymczasem nasz organizm nie wyewoluował na tyle, żeby zacząć je tolerować; pod względem genetycznym jesteśmy tacy sami jak 50000 lat temu. Dlatego też tak wiele osób sądzi, że dieta Paleo jest najlepszą i najzdrowszą z diet.

Obecnie spożywamy ogromne ilości węglowodanów, które to praktycznie nie istniały w przeszłości. Węglowodany dostarczają organizmowi dużej ilości energii w krótkim czasie, ale też bardzo szybko zaczynają odkładać się w organizmie. Ma to związek z tym, że w przeszłości istniało niewiele węglowodanów i były one jedzone tylko wymagających tego momentach (jak na przykład przed wyruszeniem na polowanie).

Dieta Paleo i utrata wagi
Dieta Paleo i utrata wagi

Rezerwy energii, którą dostarczają węglowodany, zostają napełnione, gdy z rana dostarczasz im kawę z ciastkiem. Dlatego też wszystkie węglowodany, które zostają spożyte później- w przeciągu całego dnia- zamieniają się w tłuszcz. Inną ważną sprawą, o której trzeba pamiętać, jest fakt, że w przeszłości nie jedzono tak jak obecnie (co wyjaśnia dlaczego organizm odczuwa potrzebę kumulowania zapasów energii), ponieważ jedzenie nie występowało w takiej jak dziś obfitości, a dostęp do niego był utrudniony. To właśnie z tego też względu tyjemy: jemy więcej i napełniamy bez końca nasze rezerwy energetyczne bez ich zużywania. W tym momencie na pewno rozumiesz już, że celem diety Paleo jest adaptacja naszej dzisiejszej żywności do stylu życia, który prowadziliśmy w przeszłości.

Dlaczego dieta Paleo jest tak skuteczna?

Dieta Paleo jest tak bardzo skuteczną dietą, z tej prostej przyczyny, że najlepiej przystosowuje się do potrzeb organizmu. Istoty żywe ewoluują wraz z upływem czasu, ale potrzebują na to wielu tysięcy lat. Pomimo tego, upłynęło ich niewiele (z historycznej perspektywy) od czasów, gdy byliśmy łowcami- zbieraczami i dlatego właśnie odnajdujemy tak wielką dysfunkcjonalność między obecnym sposobem życia a organizmem przystosowanym do przeżycia w całkiem innym świecie. Skutkiem dostosowania obecnej żywności do dawnego stylu życia jest osiągnięcie równowagi organizmu, schudnięcie oraz poprawienie stanu zdrowia (co jest niezwykle istotne i zauważalne, ponieważ dzięki diecie Paleo możemy uniknąć licznych chorób).

Czy wiąże się z nią jakieś ryzyko?

Na ten temat istnieje wiele niezgodnych opinii. Wiele osób twierdzi, że dieta Paleo jest optymalnym sposobem żywienia dla każdego człowieka. Lecz wiele innych uważa, że jest dietą, która nie dostarcza wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Należy wziąć pod uwagę, że dieta Paleo jest dietą, którą stosowali nasi przodkowie, gdy wychodzili z oszczepami na polowanie. Logicznym jest więc przypuszczenie, że była ona dietą odpowiednią wówczas, a my już dawno temu opuściliśmy jaskinie i od tamtej pory organizm przyzwyczaił się do innego typu żywności. Dlatego też musisz być ostrożnym w jej przeprowadzaniu i robić to pod nadzorem specjalisty. Nie chcemy Cię do niej zniechęcać, ale musisz pamiętać o tym, aby przeprowadzać ją z głową i w przypadku jakichkolwiek wątpliwości lub problemów, które się pojawią, ją porzucić. Nie warto poświęcać zdrowia dla urody!

Jak przeprowadzać dietę Paleo

Dieta Paleo, podobnie jak dieta zasadowa, nie posiada restrykcyjnych jadłospisów. Dieta ta jedynie dostarcza Ci pewnych wskazówek, dzięki którym możesz sam opracować najbardziej Ci odpowiadający jadłospis. W tym sensie produkty, które należy spożywać są podzielone na produkty roślinne oraz zwierzęce. Ich kolejność jest następująca: na pierwszym miejscu- warzywa, a na drugim- mięso, ryby i jajka. Na końcu zaś owoce, orzechy, oleje, ziarna itp. Dzięki warzywom dostarczysz swojemu organizmowi wszystkie niezbędne węglowodany, jak też witaminy i minerały potrzebne do zachowania dobrego stanu zdrowia. Ponadto dostarczają one bardzo mało kalorii. Mięso natomiast zaopatrzy Cię w niezbędne białko.

Produktami, których nie powinno się spożywać są natomiast napoje gazowane, produkty zawierające cukier, żywność przetworzona. Na pewno wiesz już o tym, że powinny być one wyeliminowane z każdej diety, nie tylko diety Paleo, ponieważ nie przynoszą one nam żadnego pożytku. Istnieją jednak inne produkty, które są dopuszczalne i na które pozwala również dieta Paleo, jak zboża (w tym pszenica), mąka i wszystkie produkty mączne. Być może Cię to zaskoczy, ale w przeszłości, zanim nie zaczęliśmy prowadzić osiadłego trybu życia, nie znaliśmy żadnego sposobu na pozyskiwanie zbóż. To dlatego nasz organizm do tej pory nie przystosował się całkowicie do ich spożycia i dlatego są one raczej niezalecane.

Istnieją także inne produkty spożywcze, które- pomimo tego, że nasi przodkowie ich nie spożywali– mogą dostarczyć nam dodatkowej wartości odżywczej, jeśli tylko będą spożywane w sposób umiarkowany. Znajdziemy wśród nich kawę, nabiał,  alkohol, czekoladę, ryż i warzywa strączkowe. O tym właśnie należy pamiętać: żeby zawsze stanowiły tylko drobny dodatek. A jeśli masz do stracenia wiele kilogramów, najlepiej będzie wyeliminować je całkowicie.

Z dietą Paleo jest podobnie jak z dietą zasadową: przestrzeganie dokładnie tego typu diet pozwoli Ci żyć o wiele lepiej, pozwoli na utrzymanie dobrego stanu zdrowia oraz na utratę wagi.  Jednak to w Twoich rękach znajduje się decyzja, czy przejść na restrykcyjną dietę Paleo, czy też od czasu do czasu pozwolić sobie na spełnianie zachcianek.

Jak widzisz, dieta Paleo zawiera w sobie wiele nowości w porównaniu do innych, tradycyjnych typów diet, do których to zostaliśmy przyzwyczajeni przez dietetyków. Tym razem nie szukamy produktów, które pomogą nam schudnąć ani też produktów diuretycznych: po prostu odżywiamy się przestrzegając zasad, które obowiązywały ludzi tysiące lat temu.

Co można jeść na diecie Paleo

Widzisz już że nie jest prawdą, że możemy jeść tylko dziczyznę plus trochę owoców leśnych. Dieta ta jest wystarczająco zróżnicowana i kompletna: chude mięso, ryby, zdrowe tłuszcze, owoce i warzywa. Można również spożywać jajka, orzechy, oliwę z oliwek i olej kokosowy. Zakazane są natomiast produkty przetworzone- rafinowany cukier, rafinowane oleje roślinne (np. rzepakowy), frytki oraz- ponieważ rolnictwo wówczas jeszcze nie istniało- zboża, warzywa strączkowe, nabiał, a także sól.

Czy zboża i mleko są szkodliwe?

Zboża charakteryzują się wysokim indeksem glikemicznym, po ich spożyciu poziom cukru we krwi szybko wzrasta, co z kolei sprawia, że organizm zaczyna segregować większe ilości insuliny. To powoduje pojawianie się takich chorób, jak otyłość, zaburzenia poziomu cukru we krwi (hiperglikemia i hipoglikemia), cukrzyca. Dotyczy to także warzyw strączkowych ze względu na ich wysoki indeks glikemiczny. Najważniejszymi składnikami, które zawierają zboża i warzywa strączkowe są błonnik, minerały i białko. Te ostatnie znajdziemy w dużych ilościach w mięsie, podobnie jak minerały. Błonnik natomiast nie jest błonnikiem rozpuszczalnym i nie jest dobrze przyswajalny przez  organizm, możemy znaleźć go w innych produktach, na przykład w owocach. Poza tym niektóre badania naukowe wskazują, że zboża zawierające gluten wywierają negatywny wpływ na jelita, nawet jeśli nie cierpimy na celiakię.

O spożywaniu produktów mlecznych i jego konsekwencjach napisano już bardzo dużo, wielu badaczy uważa, że spożycie mleka przynosi korzyści tylko w dzieciństwie. Często zadają oni pytanie: jakie zwierzę, prócz człowieka, spożywa mleko innego gatunku? Odpowiedź jest oczywista: żadne.

Prawdą jest, że mleko jest podstawowym pożywieniem podczas pierwszego etapu naszego życia oraz sprawia, że rośniemy, a nasz system odpornościowy rozwija się prawidłowo. Jednak kiedy jesteśmy już dorośli mleko nie przyczynia się do wzrostu, zamiast tego stymuluje wzrost komórek i zwiększa poziom hormonu zwanego IGF-1. A on z kolei często jest łączony z powstawaniem guzów i nowotworów.

Ponadto, spożywając mleko spożywamy też krowią insulinę, która wchodzi w interakcje z naszym systemem odpornościowym, który odbiera ją jako coś obcego i zaczyna wytwarzać przeciwciała. Zjawisko to sprawia, że stajemy się odporni na insulinę, co może zakończyć się cukrzycą i otyłością. Z tych samych przyczyn spożycie mleka jest łączone z pojawianiem się chorób autoimmunologicznych i alergii.

Fakt, że około 60% światowej ludności nie toleruje laktozy przyczynił się do tego, że społeczeństwo zaczyna sobie zdawać sprawę z zagrożeń, z którymi może wiązać się spożycie mleka przez osoby dorosłe, choć laktoza nie jest wcale głównym problemem.

Dieta Paleo i składniki odżywcze

Obfitość białka przyczynia się do szybkiej utraty wagi, ponadto sprawia, że czujemy się najedzeni i nie mamy chęci na przekąski. Chude mięso sprawia, że nasze mięśnie stają się silne, kości zdrowie oraz wzmacniają naszą odporność. Zdrowe tłuszcze – z orzechów, oliwek, awokado, ryb, mięsa dostarczają wiele energii i nie powodują tycia, o ile są spożywane z umiarem. Badania naukowe pokazują, że diety bogate w tłuszcze jednonienasycone oraz Omega 3 zmniejszają znacznie ryzyko otyłości, nowotworów, cukrzycy, chorób serca i neurologicznych. Duża ilość zawierających witaminy, minerały, fitoskładniki i antyoksydanty owoców i warzyw przeciwdziała niektórym chorobom, np. cukrzycy, nowotworom i chorobom neurologicznym. Niska zawartość cukru w diecie przekłada się na lepsze spalanie tłuszczu, brak alergii, lepszy wygląd skóry, wzmocnienie zębów i odporności. Wszystkie te produkty sprawią, że będziesz silny, zdrowy, pełen energii i optymizmu.

Wady diety Paleo

Największą wadą diety Paleo jest to, że- ponieważ nie żyjemy w jaskiniach i nie musimy udawać się na łowy, żeby jeść- może powodować ona wiele niechcianych skutków, które należy mieć na uwadze. Dieta ta- jako dieta nie do końca zbilansowana- może spowodować niedobór wapnia, problemy z nerkami i niedobory innych substancji odżywczych. Poza tym nie zawsze pozwala schudnąć. W każdym razie, tak jak to zawsze podkreślamy, nie ma niczego złego w wypróbowaniu pewnych diet przez krótki okres czasu, bez względu na to, jak drakońskie będą, jeśli tylko będą one przejściowe, stosowane krótko i pod nadzorem lekarza lub dietetyka.

Ponieważ jest to dieta oparta głównie na produktach, które nasi przodkowie zdołali zdobyć polując, mięso jest jednym z jej podstawowych składników, dlatego też osoby, które nie mogą go jeść, nie powinny na nią przechodzić. Nie występują w tej diecie również źródła białka roślinnego, czyli rośliny strączkowe. Natomiast wykluczenie soli zmusza nas do tego, abyśmy kupując produkty w puszkach lub słoikach sprawdzali jej zawartość na etykietach.

Jak dużo wysiłku wymaga dieta Paleo?

Nie wymaga go wiele, lecz na początku potrzebna będzie pewna samokontrola. Z drugiej strony nie istnieje ograniczenie jeśli chodzi o ilość spożywanych kalorii. Zawierające dużo błonnika owoce i warzywa oraz chude mięso napełnią nas w takim stopniu, że nie będziemy mieć ochoty na obżarstwo.

Dieta Paleo – końcowe wnioski

Jak każda dieta, również dieta Paleo wiąże się z pewnymi ograniczeniami w momencie dokonywania zakupów. Większość dań jest dla nas nowa, więc, szczególnie na początku, powinniśmy starannie planować jadłospis. Wydatki na jedzenie mogą się nieco zwiększyć, ponieważ mięso i ryby nie należą do najtańszych produktów. Musimy też pamiętać o omijaniu szerokim łukiem półek z żywnością przetworzoną. Żeby stosować tę dietę nie trzeba należeć do żadnej grupy wsparcia (chociaż istnieją fora w Internecie, gdzie można podyskutować o swoich wątpliwościach lub podzielić się rezultatami), z powodzeniem można wcielić ją w życie w swoim domu. Jeśli chodzi o aktywność fizyczną, jest ona jak najbardziej zalecana, ponieważ ułatwi schudnięcie i osiągnięcie optymalnego stanu zdrowia.

Film o diecie Paleo:

Inne polecane diety: